DILAVERIN YERI - CUMA ESİNTİSİ

PEYGAMBERİMİZ (S.A.V.)’İN HANIMLARININ AKRABALARINA VE ARKADAŞLARINA KARŞI DAVRANIŞLARI Peygamberimiz (s.a.v.) her zaman ve her yerde insanlara güzel davranır ve onlara bulundukları konumun gereği olan ilgi ve alakayı gösterirdi. Bu ilgi ve alakasını tüm sahabesi üzerinde ayrım gözetmeden yapardı. Ancak akrabalık, arkadaşlık ve komşuluk hukuku diğerlerine nazaran neyi gerektiriyorsa, ona da son derece titizlik gösterirdi. Bunun en güzel örneklerini, peygamberimizin Hz. Hatice’nin (r.a.) akrabalarına karşı yaptıklarında görmekteyiz. Bu güzel tabloya geçmeden önce şunu ifade edelim ki; bu örnekler, bugünün erkek egemen toplumuna ışık tutacak, içinde bulundukları ve büründükleri kişiliğin ne kadar yanlış olduğunu gösterecek güzel tablolarla doludur. Kazak erkekliğe veya Taş fırın erkekliğe özenen günümüz Müslüman aile reislerine, efendimiz (s.a.v.)’in Hz. Hatice’nin akraba ve arkadaşlarına sıcak davranışları bir örnek olmalıdır. Her aile reisi buradan kendine dersler çıkarmalı ve eşinin akrabalarına iyi davranmanın bir “kılıbıklık” değil, bir peygambervari davranış olduğunu bilmelidir. Hz. Hatice’nin Rasulüllah (s.a.v.)’ın yanındaki fazileti çok yüksekti. O’nun hayatında Hz. Hatice’nin çok farklı ve diğer eşlerini kıskandıracak kadar önemli bir yeri vardı. Efendimiz, Hz. Hatice’yi anmadan ve ona güzel övgüler yapmadan evden dışarı çıkmazmış. Böyle bir olayı İmam Ahmed ve Taberani, Mesruk vasıtasıyla Hz.Aişe’nin şöyle dediğini rivayet etmişlerdir. Rasulüllah (s.a.v.), Hatice’yi anmadan ve ona güzel övgüler sunmadan nerdeyse evden dışarı çıkmazdı. Yine günlerden bir gün onu andı. Bunun üzerine beni ağlamak tuttu. Ben Rasulüllah’a: “O ancak yaşlı bir kadındır. Onun şimdi etleri ve kemikleri çürümüştür. Hâlbuki Allah sana ondan daha hayırlısını vermiştir” dedim. Rasulüllah kızdı ve sonra: “Hayır, vallahi Allah bana ondan daha hayırlısını vermedi. Çünkü halk bana inanmazken o inandı, insanlar beni yalanlarken, o beni tasdik etti. Halk beni her şeyden mahrum bıraktığı vakit, o malıyla beni destekledi. Diğer hanımlarımdan çocuğum olmadığı halde, Allah ondan bana çocuk ihsan etti” buyurdu. Buhari ve Müslim Hz. Ali’den, Rasulüllah’ın şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: “Zamanındaki dünya kadınlarının en hayırlısı İmran’ın kızı Meryem’dir. Bu ümmetin kadınlarının, kendi zamanındakilerinin en hayırlısı da Hüveylid’in kızı Hatice’dir.” Şimdi gelin Hazreti peygamberin Hz. Hatice’nin arkadaşlarına ve akrabalarına karşı ortaya koyduğu eşsiz davranışları beraberce görelim. Hazreti Hatice’nin vefatından yıllar sonra, Hz. Peygamberimize Hz. Hatice’nin dağ köylerinden yaşlı bir sohbet arkadaşı gelir. Efendimizin yanında yaşlı kadının oturabileceği bir minder ve yaslanabileceği bir yastığı yoktur. Sırtından mübarek cübbelerini çıkarır ve kadının oturabilmesi için yere serer. Yaşlı kadına hürmet gösterir. Ona ikramda bulunur ve onunla uzun uzun sohbet eder. Rasulüllah’ın bu kadına olan yakın ilgi ve alakası Hz. Aişe’nin dikkatini çeker. Kadın ayrılıp gittikten sonra, Hz. Aişe peygamberimizin bu haline üzülerek sorar: “Ya Rasulallah! Bu kadın dağ köylerinden gelen yaşlı bir kadın, niçin bu kadar hürmet gösterip yordun kendini?” dediğinde: Peygamberimizin cevabı erkek egemen toplumun fertlerine ders olacak ilginçliktedir. Efendimiz bu cevabıyla hem Hz. Hatice’yi ne kadar çok sevdiğini, hem de eşlerinin sadık dostlarına nasıl davrandığını bariz bir şekilde ortaya koymaktadır. “Ya Aişe! O, Hatice’min arkadaşıydı” diye çok içten ve sıcak bir cevap veriyor. Dünya durdukça, böyle samimi bir duyguyu ve insanı sarıp sarmalayan sıcacık bir sevgiyi ifade eden sözü kimse söyleyemez. Yine bir gün efendimiz, haneyi saadetlerinde otururlarken baldızı Hale’nin sesini duyuyor ve çok heyecanlanıyor. Bu hadise Hz. Hatice’nin vefatından sonra oluyor. Bu olayı da yine bize, Hz. Aişe anlatıyor. Bir kere Hatice’nin kız kardeşi Hale Bint-i Huveylid Medine’ye gelip Rasulüllah (s.a.v.)’ın huzuruna girmek için izin dilemişti. Rasulüllah iki kardeşin seslerindeki benzeyişle, Hatice’nin izin isteyişini hatırlayarak hayli heyecanlandı ve: “Aman Allah’ım! Bu Hale’nin sesi, Allah’ım izin dileyeni Hale kıl!” diye dua etti. Aişe der ki: Hatice’yi kıskandım da: Ya Rasulallah! Dişleri dökülmüş… Kureyş kadınlarından bir koca karının neyini anarsın? Allah onun yerine sana, ondan daha hayırlısını vermiştir diye, Rasulüllah’a karşılık verdim. (Buhari, Menekıb-ıl Ensar – Hadis, 1538) Başka bir rivayette Rasulülllah Hz. Aişe’nin bu karşılığına şöyle cevap veriyor: “Vallahi, Allah bana ondan daha hayırlısını vermedi. İnsanlar beni inkâr ettiğinde o bana inandı, insanlar beni yalanladığında o beni tasdik etti ve insanlar beni her şeyden mahrum ettiğinde o beni destekledi. ” Hz. Hatice’nin vefatının üzerinden tam altı yıl geçmiş. Efendimiz her yıl koyun kesiyor ve Hatice’nin kadın dostlarına ve baldızı Hale’ye pay gönderiyor. Hz. Aişe radıyallahu anha anlatıyor: “Rasulüllah aleyhissalatü vesselam’ın hanımlarından hiçbirine, Hz. Hatice radıyallahu anha’ya karşı duyduğum kıskançlığı hiç duymadım. Hâlbuki onu hiç görmüşlüğümde yok. (Hatice vefat ettiğinde Aişe altı yaşında idi. Haticeyi görmüş olabilirdi. Yalnız evliliklerinde yanında görmemişti) Ancak Aleyhissalatu vesselam onun yâdını (adını ve iyiliklerini) çok yapardı. Ne zaman bir koyun kesip parçalara ayırsa Hatice’nin dostlarına da gönderirdi. Bazı defa ben (sabırsızlanarak) Rasulüllah’a: —Sanki dünyada hiç kadın yok da Hatice mi var! diye tariz ederdim; Rasulüllah da: —Onun gibisi var mıydı? O şöyleydi, o böyleydi diye iyiliklerini sayar ve ondan çocuklarım var buyururdu. (Kütüb-i Sitte, cilt–13, Hadis no: 4482) Hz. Aişe diyor ki: Bende Rasulüllah’ın bu sözü üzerine içimden “Bir daha Hatice hakkında kötü söz söylemeyeceğim dedim.” Kesilen bu etlikten baldızı Hale’ye de gönderir ve: “Götürün bunu Hale’ye verin, onu gördüğümde, hatırladığımda eşim Hatice’yi hatırlıyorum” dermiş. Şimdi ise, erkek egemen bir toplumun yetiştirdiği fertler olarak bu davranışları yapanları “kılıbık” veya “hanım köylü” diye alaya alıp dalga geçiyoruz. Riyazü’s Salihin derslerinde bu konu işlenirken cemaatimizden birisi şöyle bir olay anlattı. “Hocam, benim kayınbirader evlendiğinde ona bir hediye (yolluk) alıp hanıma verdim. Hanımda memlekete kardeşinin düğününe gittiğinde, annem kayınbiradere hediye gönderdiğimi görüyor. Bir akşam beni aradı ve başladı söz saymaya, nerdeyse aile faciası çıkacak. Her ne kadar anne bunda ne var, dedimse de annemi ikna edemedim. Annem benden ağır almaya başladı. Ama şimdi görüyorum ki peygamberimizde hanımlarının akrabalarına ve dostlarına hediyeler veriyormuş.” Genelde eşler kendi anne babasına ve akrabalarına iyi davranıyor vede eşinden bu noktada hoşgörülü olmasını bekliyor; fakat aynı hoş görüyü birbirlerinin akrabalarına gösteremiyorlar. Birbirlerinin akrabalarına ilgisizlik, tahammülsüzlük, aşağılayıcı, sorgulayıcı ve suçlayıcı bir tavır ortaya koyuyorlar. Hâlbuki biz eşimizin annemize, babamıza, kardeşlerimize ve akrabalarımıza iyi davranmasını istiyoruz. O zaman bizde onun annesine, babasına, kardeşlerine ve yakınlarına iyi davranmalıyız ki, ailede mutluluğu yakalayalım. Yoksa ailedeki mutluluğu yakalamak ve devam ettirebilmek çok zordur. Her şey karşılıklıdır. Evlenmiş veya evlenecek olan aile bireyleri; mutlu olmak istiyorsanız peygamberimizin yukarda ifade ettiğimiz davranışlarını hiç kimseden çekinmeden, kınayıcıların kınamasına bakmadan, falan şöyle der veya filan böyle der demeden hayatınızda uygulamaya koyun. Göreceksiniz ki mutluluk çok yakınınızda imiş. Bir tarafı ihmal edip her iki tarafla kötü olmaktansa, her iki tarafa iyi davranıp mutlu olmak daha iyidir. Bunları yaparken peygamberimizin sünnetini yaptığınızı hiçbir zaman unutmayın. Bu davranışları hafife almak sünneti hafife almaktır. Allah korusun bu da çok tehlikeli bir durumdur.